Bu hukuk alanı Medeni Kanun (4721 Sayılı Kanun) ile düzenlenmiştir.
Miras hukuku, bir kişinin ölümünden sonra mülkiyet haklarının mirasçılarına geçmesini düzenler. Kanuna göre, ölen kişinin açık bir hükmü olmadığı takdirde, ölümü üzerine tereke kanun gereği yakın akrabalarına gidecektir. İki tür mirasçı vardır. Birincisi kanuni, diğeri ise merhum tarafından atanan mirasçı(lar)dır.
1. Yasal Mirasçılar
Miras Hukuku, kanuni mirasçıları akraba (kan bağı) olarak tanımlar. Ölen bir kişinin kan akrabaları, ebeveyn(ler) olarak adlandırılan gruplara ayrılır.
Akrabalığın üç derecesi vardır.
Ölen kişinin ilk mirasçıları çocuklarıdır. Ölen kişinin çocuğu yoksa, babası ve annesi onun mirasçılarıdır. Anne ve babası hayatta değilse çocukları onun mirasçısı olur. Ölen kişinin yakın akrabaları arasında varislerinden en az olanı, büyükannesi ve büyükbabası ve çocuklarıdır.
Birinci derecede mirasçı bulunamaz ise ikinci derecedekiler mirasçı olur. Aynı şekilde ikinci derecede mirasçı bulunamaz ise üçüncü derecedekiler mirasçı olur.
Aynı ana babadan ölene aynı derecede yakınlık içinde sağ kalan mirasçılar, eşit pay alırlar ve erkek ve kadın varisler arasında eşitlik vardır. Birden fazla evlilik olması durumunda, farklı evliliklerde doğan çocukların hepsine aynı muamele yapılır.
Evlat edinilen çocuklara, ölen kişinin meşru doğal doğan çocukları gibi davranılır.
2. Hayatta kalan Eş
Sağ kalan eş, mirası ölenin akrabalarıyla paylaşır. Miras payı, terekeyi kiminle paylaşmak zorunda olduğuna bağlıdır. Ölen kişinin birinci derecesi ile sağ kalan eş, terekenin dörtte birini alır. (Çocuklar, torunlar, evlat edinilen çocuk) Ölen kişinin ikinci derecesi ile sağ kalan eş terekenin yarısını alır. (Baba, anne, kardeşler.) Ölen kişinin ikinci derecesi ile sağ kalan eş terekenin 3/4'ünü alır. (Büyükanne ve büyükbaba, amca, teyze) Tüm derecelerde kimse yoksa, sağ kalan eş tüm mirası alır. Ölen kişinin mirasçısı olabilmesi için, eşin vefatıyla aynı anda ölen kişi ile yasal olarak evli olması gerekir.
3. Vasiyetler
Vasiyet, kişinin niyetini ifade eden, kanunun gerektirdiği şartlara göre yapılan ve kişinin ölümü ile yürürlüğe giren tek taraflı hukuki işlem olarak tanımlanabilir. Vasiyetname hazırlanırken uyulması gereken bir takım zorunlu koşullar vardır. Vasiyetname hazırlayan kişilerin reşit yani 15 yaşında olmaları gerekmektedir. Vasiyetini hazırlayan kişilerin aklı başında olmalıdır. Bir diğer şart ise, vasiyetini yapan kişinin bunu isteyerek ve isteyerek yapmasıdır. Bir irade sahibi tüm mirasını tam olarak kontrol edemeyecek. Mirasta vasiyet edenin karar veremeyeceği ayrılmış bir kısmı vardır ve vasiyetname ayrılan kısmı da vasiyet edemez. Birinci derece akrabalarınızı dışlamanın mümkün olmadığını. Kardeşlerinizi hariç tutabilmenize rağmen, eşinizi veya ikinci derece akrabalarınızı da hariç tutamazsınız. Üç çeşit irade vardır.
Resmi Vasiyet: Bu tür vasiyetnamenin bir başkonsolosluk, noter veya sulh hukuk mahkemesi tarafından notere tasdik ettirilmesi ve vasiyetnamenin imzalanması sırasında iki tanığın da hazır bulunması gerekir.
El Yazısı Vasiyetname: Vasiyetname, vasiyetname sahibi tarafından imzalanmalı ve yazılmalıdır. Vasiyetnamenin taslak tarihi kağıda yazılmalıdır.
Nuncupative Will: İrade ancak başka türden bir vasiyetin yapılması mümkün olmadığında var olabilir. Bir kişi vasiyet bırakmadan ölüyorsa ve iki tanık merhumun son dileklerini duyduysa, merhumun geçerli bir vasiyetname yaptığını iddia etmek için öne çıkabilirler. İki tanık, ölenin ne istediğini nereye yazıp imzalayarak mahkemeye bildirmelidir. Bunu, ölen kişinin ölümünden sonraki bir ay içinde yapmalıdırlar.
4. Veraset Vergileri
Birisi Türkiye'de mal varlığı ile ölürse, genellikle Türkiye'de ödenmesi gereken veraset vergisi olacaktır. Oran, Türkiye'deki varlıkların ne kadar olduğuna bağlı olarak değişir. Mirasçıların vergi dairesine vergi beyannamesi vermeleri gerekir. Daha fazla bilgi için bağlantıyı kontrol edebilirsiniz.
Av. Fahrettin Erdem Yildizeli
Comentarios